Şişmanlık ve Diyet Tedavisi

Şişmanlık enerji alımının enerji tüketiminden daha fazla olduğu durumlarda, yağ dokusunun artışıyla ortaya çıkan sosyal, psikolojik ve ciddi tıbbi sorunlar yaratabilen önemli bir sağlık problemidir. Şişmanlık insidansı gelişmiş ülkelerde yüksek oranlarda görüldüğü gibi özellikle gelişmekte olan ülkelerde de yaşam koşullarının değişmesine bağlı olarak giderek artmaktadır.

Şişmanlık sadece estetik açıdan değil bazı hastalıkların ortaya çıkışını kolaylaştırması, yaşam süresini olumsuz yönde etkilemesi gibi nedenlerle önemli bir sağlık sorunudur. Şişmanlığın tedavisinde kullanılan yöntemler;

* Diyet tedavisi
* Fiziksel aktivitenin arttırılması
* Davranış değişikliği tedavisi
* İlaç tedavisi
* Cerrahi tedavidir

Bu yöntemlerden, özellikle ilk üçü; düşük enerjili diyet tedavisi, fiziksel aktivitenin arttırılması ve davranış değişikliği tedavisinin birlikte uygulanması başarı oranını arttırmaktadır.

Görüldüğü gibi şişmanlık tedavisinde değişik yöntemler uygulandığı için, tedavi de bir ekip tarafından yürütülmektedir. Bu ekipte; doktor bireyi tıbbi yönden kontrol ederken, diyetisyen diyet tedavisi ile ilgili, psikolog veya psikiyatrist davranış değişikliği, fizyoterapist ise fiziksel aktivitesi ile ilgili düzenlemeleri yapmalıdır. Zayıflamak isteyen bireyin yakın çevresi (aile, arkadaş) de bilinçlendirilerek, bireye yardım etmeleri sağlanmalıdır.

Diyet tedavisine başlamadan önce bireyin; yaşı, cinsi, vücut ağırlığı, eğitim ve aktivite düzeyi, sosyo-ekonomik durumu, çalışma koşulları,beslenme alışkanlıkları öğrenilmelidir. Diyete başlarken ve belirli aralıklarla vücut ağırlığı ölçümü, kan basıncı, kan ürik asit,,T3, T4, trigliserit, kolesterol, glikoz düzeyleri saptanmalı, bel/kalça, skinfold ölçümleri yapılmalıdır. Bireyin beslenme alışkanlıklarının detaylı bir şekilde öğrenilmesi gerekmektedir.

Bu nedenle;

* Bireye daha önce diyet yapıp yapmadığı
* Yemeğe harcanan süre ve yediği yer
* Öğün sayısı, çiğneme durumu
* Yemek hazırlama ve pişirme yöntemleri
* Yemeğe başlamadan önceki açlık ve ruhsal durumu
* Yemek sırasındaki aktivitesi
* Tercih ettiği ve etmediği besinler

sorulmalı, bireyin besin tüketimini öğrenmek için 3-5 günlük besin tüketimi yapılmalı veya kişilerden 7 gün süreyle yedikleri, içtiklerini yazmaları, günlük tutmaları istenmelidir. Böylece gerçekten bireyin beslenme durumu saptanarak, hatalı uygulamalar öğrenilir.

Diyet tedavisi; kişiye özel, anlaşılabilir, uygulanabilir olmalıdır. Tedavinin başarılı olabilmesi için;

* Bireyin zayıflamayı gerçekten istemesi,
* Bilinçli ve sabırlı olması, tedavinin uzun süreceğini kabullenmesi,
* Diyetisyeniyle iyi bir iletişim kurabilmesi

ile mümkündür.

Diyet tedavisinin ilkeleri; vücut ağırlığını arzu edilen düzeye indirmek, besin öğeleri gereksinimlerini yeterli ve dengeli olarak karşılamak, doğru beslenme alışkanlıkları kazandırmak, vücut ağırlığı istenilen düzeye geldiğinde tekrar kilo alımını engellemektir.



alıntıdır