KADINDA ÜREME

Mesaj Sayısı : 426 Kayıt tarihi : 30/08/08 Yaş : 40

[b]Kadyn üreme sistemi

Kadyn üreme organlary, iç ve dy? genital organlardan olu?ur.

Dy? genital organlar; vulva ady verilen iç ve dy? dudaklar, klitoris, hiymen (kyzlyk zary) ve çe?itli bezlerden olu?ur. Vajina açykly?yny çevreleyen iç ve dy? dudaklar ya? dokusu, terbezleri, kan damarlary ve kyl kökleri içeren deri kyvrymlarydyr. Erkeklerde penisi olu?turan yapynyn kadynlardaki kalyntysy olan klitoris cinsel aktivite syrasynda kanla dolarak sertle?en dokulardan olu?ur. Hiymen (kyzlyk zary) vajina açykly?ynyn dy? kysmyny kaplayan ince bir zardyr. Yç genital organlar; vajina, rahim, fallop tüpleri (üreme kanallary) ve yumurtalyklardan olu?ur. Vajina vulvadan rahme do?ru uzanan yakla?yk 7-9 cm uzunlu?unda olan ve kaslardan olu?an bir yapydyr. Elastik oldu?u için cinsel ili?ki ve do?um syrasynda gerilebilir. Rahim armut ?eklinde bir yapydyr, gövde ve rahim a?zyndan olu?ur. Rahmin içi endometrium ady verilen ve her ay menstrual kanama (adet kanamasy) ile dökülen bir tabaka ile kaplydyr. Fallop tüpleri rahim ve yumurtalyk arasynda uzanan yapylardyr. Yumurtalyklardan atylan yumurtanyn döllenmesi bu tüplerde gerçekle?ir. Döllenen yumurta tüplerden geçerek rahme ula?yr. Yumurtalyklar, kanallaryn her iki yanynda yer alan ve çok sayyda yumurta içeren ceviz büyüklü?ünde yapylardyr. Östrojen ve progesteron gibi hormonlary üreten yumurtalyklardan menopoz dönemine kadar her ay bir yumurta geli?erek atylyr.

Bir kadynyn yumurtalyklarynda kaç yumurta bulunur ?

Kyz çocu?u do?du?unda yumurtalyklarynda 400.000 civarynda yumurta bulunur. Do?umdan ergenlik dönemine kadar geçen sürede yumurta üretimi olmaz ve yumurtalaryn bir kysmy dejenere olur. Ergenlik ile birlikte her ay bir yumurta olgunla?arak atylyr. Yumurtalyklardaki yumurtalaryn dejenere olmasy sigara, ilaç, radyasyon ve çevresel faktörler arttyrabilir. Yumurtalar çok azaldy?ynda menopoz ba?lar.

Menstrual siklusta (asnda) görülen hormonal de?i?iklikler

Beyindeki hipofiz bezinden salgylanan Folikül Uyarycy Hormon (FSH) ve Luteinize Edici Hormon (LH) gonodotropik hormonlar olarak adlandyrylyr. FSH, yumurtalyklarda folikül ady verilen ve içinde yumurtalaryn olgunla?ty?y syvy dolu keseciklerin geli?mesini sa?lar. Folikül içindeki yumurtanyn etrafyndaki hücrelerden östrojen (kadynlyk hormonu) salgylanyr. Östrojen rahmin iç tabakasynyn (endometruim) kalynla?masyny sa?lar. Östrojen kritik düzeye ula?ynca ani LH salynymy olur. Bu ani LH arty?y yumurtanyn olgunla?arak 36 saat sonra atylmasyna yani ovulasyona (yumurtlama) neden olur. Yirmisekiz gün süren menstrual siklusta ovulasyon 13-14. günlerde gerçekle?ir. Ovulasyondan sonra yumurtalyklardan progesteron ady verilen hormon salgylanmaya ba?lar. Gebelik gerçekle?irse progesteron ve östrojen arty?y devam eder. Gebelik gerçekle?mediginde ise östrojen ve progesteron düzeyleri dü?er ve buna ba?ly olarak rahmin iç tabakasy dökülür, menstruasyon (adet kanamasy) ba?lar.

Yumurta nasyl olgunla?yr ve salynyr ?

Yumurta folikül olarak adlandyrylan içi syvy dolu keseciklerde bulunur. Folikül büyümeye ba?lady?ynda içinde syvy toplanyr. Büyüklü?ü 18-20 mm’ye ula?yr ve LH yükselmesinden36-38 saat sonrafolikül çatlar. Ani LH arty?y bir dizi hormonal reaksiyonu ba?latyr ve folikülün kenarynda açylan delikten yumurta atylyr. Serbestle?en yumurta fallop tüplerinin fimbria ady verilen parmaksy yapylary tarafyndan tüplere alynyr. Her ay ovulasyonun hangi yumurtalyktan gerçekle?ece?i tamamen tesadüfidir.Yapylan ultrasonografik inceleme ile hangi yumurtaly?yn aktif oldu?u tespit edilebilir.

Ovulasyon hermenstrual siklusta ayny yumurtalyktan my gerçekle?ir?

Her ay ovulasyonun hangi yumurtalyktan gerçekle?ece?i tamamen tesadüfidir.Yapylan ultrasonografik inceleme ile hangi yumurtaly?yn aktif oldu?u tespit edilebilir.

Menstrual siklusta rahimde ne gibi de?i?iklikler olur?

Menstrual siklusun ilk yarysynda, östrojen hormonunun etkisi ile rahmin iç tabakasy kalynla?yr. Menstrual siklusun ikinci yarysynda ise progesteron hormonunun etkisi ile bu tabaka daha da kalynla?arak döllenen yumurtanyn yerle?ebilmesi için hazyrlanyr. Hamilelik gerçekle?mezse progesteron ve östrojen hormonlarynyn düzeyi dü?er ve bu tabaka menstrual kanama ile dökülmeye ba?lar.

Düzenli menstrual siklus ne demektir?
Menstrual kanamalaryn düzenli olmasy yumurtlady?ymy gösterir mi?

Bir önceki menstrual kanamanyn ba?langycyndan bir sonraki menstrual kanamanyn ba?langycyna kadar geçen süre 26-34 gün arasynda ise menstrual sikluslar düzenli olarak kabul edilir. Düzenli menstrual kanamalary olan kadynlaryn bir ço?unda ovulasyon da düzenlidir.

mutluyaşam